Woksauzen

Een wokgerecht heb je meestal zó gemaakt en – omdat het meestal veel verse groenten bevat – is een wokschotel ook nog een lekkere en gezonde maaltijd! Voor de smaak gooien veel mensen er dan nog een woksausje uit de supermarkt over. Ai! Wordt het ineens een stuk minder gezond. Want wat zit er in de gemiddelde kant-en-klare woksaus? Kijk maar eens op het etiket: glucosestroop, aroma’s, flinke hoeveelheden zout en suiker, smaakversterkers, gemodificeerd zetmeel, dextrose, maltodextrine, kleurstoffen, conserveermiddelen, verdikkingsmiddelen en vaak nog een hele rits meer onduidelijke ingrediënten die de fabrikant nou niet speciaal voor jouw gezondheid heeft toegevoegd. Toch wel jammer, heb je je best gedaan op een gezonde wokschotel, gaat er een synthetische sausje overheen …

In de voorraadkast

Een woksausje maken stelt niet veel meer voor dan wat ingrediënten en eventueel specerijen bij elkaar gooien. Veel van deze ingrediënten staan waarschijnlijk al in je voorraadkast. Wat is handig om in voorraad te hebben als je zelf woksausjes wilt samenstellen?

• Sojasaus (lichte en donkere) of tamari (Japanse sojasaus)
• Azijn; rijstazijn past vaak goed bij woksauzen
• Oestersaus
• Hoisinsaus
• Gembersiroop
• Thaise chilisaus
• Thaise nam pla (vissaus)
• Maïzena
• Knoflook
• Sesamolie
• Specerijen, vooral de Oosterse specerijen zoals ketoembar, djinten, djahé e.d.

In sommige van deze basisingrediënten, bijvoorbeeld ketjap, vind je ook weer toevoegingen, maar als je een sausje zelf samenstelt, zitten er in ieder geval veel minder additieven in dan in een kant-en-klare woksaus.

Woksausjes maken

Hieronder vind je een aantal lekker woksausjes die je in een mum van tijd hebt gemaakt. Je kunt hier volop mee variëren. Heb je een bepaald ingrediënt niet op voorraad, probeer dan iets soortgelijks of – doe eens spannend – misschien wel iets heel anders. Je kunt het gewoon niet fout doen. De beste raadgever is je eigen smaak: laat je daardoor leiden. De meeste woksausjes blijven afgedekt in de koelkast een week goed. Je kunt ook een grotere hoeveelheid maken en per portie invriezen.

Teriyaki-woksaus

1 dl water
2 dl lichte sojasaus
50 gram suiker
2 teentjes knoflook uit de knijper
2 theelepels sesamolie
2 theelepels maïzena

Breng water, sojasaus, suiker, knoflook en sesamolie op de sudderplaat aan de kook.
Leng de maïzena aan met water en voeg al roerend zoveel toe dat je de gewenste dikte hebt.

Groentenwoksaus

2 eetlepels oestersaus
1 eetlepel Thaise sojasaus
1 eetlepel rijstazijn
1 eetlepel palmsuiker

Lekker bij gemengde gewokte groente.

Zoete woksaus

2 eetlepels ketjap manis
2 eetlepels thaise chilisaus
1 eetlepel gembersiroop

Lekker bij gewokte kip, vleesreepjes en garnalen
Zie ook het videorecept Grote garnalen uit de wok

Dikke woksaus

2 eetlepel sojasaus
2 eetlepels rijstazijn
2 eetlepel oestersaus
1 eetlepel maïzena
1 theelepel sesamolie

Voeg aan het gewokte gerecht eerst een klein beetje water toe en dan het gemengde sausje
Bijvoorbeeld lekker bij in de wok gebakken kip met broccoliroosjes.

Zoetzure woksaus

1 blikje ananasstukjes op siroop à 227 gram
½ eetlepel maïzena, aangemaakt met 1 eetlepel water
2 eetlepels tomatenketchup
1½ eetlepel suiker
1 eetlepel nam pla (vissaus)
¾ eetlepel witte wijnazijn

Giet het blikje ananassstukjes af, maar bewaar de siroop. Vul de siroop eventueel met water aan tot het 1 dl is. Roer de aangemaakte maïzena, de tomatenketchup, de suiker, de vissaus, de azijn en de suiker erdoor en klop tot een glad sausje. De ananas kun je aan het wokgerecht toevoegen.

Zie ook het videorecept Zoetzuur varkensvlees

Basiswoksaus

½ eetlepel sojasaus
½ citroen, uitgeperst
1 eetlepel sesamolie
1 theelepel honing
1 theelepel gember, versgeraspt
1 theelepel djintan
1 theelepel ketoembar
½ theelepel tijm
verse peper of cayennepeper

Deze saus past eigenlijk overal bij.

Ketjap-woksaus

2 teentjes knoflook
1½ dl ketjap manis
½ eetlepel rijstazijn
2 theelepels suiker
2 theelepels sambal badjak
½ theelepel ketoembar

Verwarm alles samen in een pannetje totdat de suiker opgelost is. Combineer met groente.

Ketjap-honingsaus

½ dl ketjap manis
3 eetlepels honing
4 eetlepel zoete chilisaus

Roer goed door elkaar en voeg aan vlees-, gevogelte- en groentegerechten toe.

Thaise woksaus

2 eetlepels sesamolie
1 stukje gemberwortel van 5 à 6 cm, fijn geraspt
2 teentjes knoflook uit de knijper 250 milliliter kippenbouillon
3 centiliter rode wijnazijn
2 eetlepels sojasaus
1 eetlepel oestersaus
1 eetlepel hoisinsaus
2 theepels rode currypasta
2 theelepels aardappelmeel

Verhit de sesamolie in een pan op de sudderplaat of laag vuur en bak de gember en knoflook even aan. Voeg alle overige ingrediënten toe, roer goed door en breng aan de kook. Zet 20 minuten in de kookoven of laat 15 minuten op laag vuur staan. Los het aardappelmeel op in een beetje koud water en bind de saus hiermee op de sudderplaat of laag vuur. Lekker bij vleesreepjes.

Pittige kerrie-woksaus

½ dl azijn
1½ eetlepel kerriepoeder
1½ eetlepel ketjap manis
1½ eetlepel water
1 Spaans pepertjes, kleingesneden
1 teentje knoflook uit de knoflook

Alles samen in de vijzel fijnwrijven. Bij gevogelte, paddenstoelen en groente.

Zwarte-bonensaus

2 theelepels gezouten zwarte bonen
2 teentjes knoflook
2 theelepels suiker
1 eetlepel lichte sojasaus
2 theelepels gembersiroop

Spoel de boontjes af onder stromend water. Wrijf alles tezamen fijn in een vijzel. Bak deze woksaus mee met een rijstschotel, groente of vlees.

Zoet-kruidige woksaus

2½ dl rijstwijn
4 dl water
150 gram palmsuiker
1 stuk verse gember van 3 cm
3 teentjes knoflook uit de knijper
3 steranijsjes
2 kaneelstokjes
rasp van ½ sinaasappel
½ theelepel vijfkruidenpoeder (toko)
½ theelepel sesamolie
1,5 theelepel sezchuan peperkorrels

Alles bij elkaar in een pannetje tot aan de kook brengen en afgedekt een uur in de kookoven laten staan. Desgewenst wat dikker maken met wat aangemaakte maïzena. Zeven voor gebruik.