Baking soda

Steeds vaker kom je in recepten het rijsmiddel baking soda tegen. Baking soda is een zoutverbinding die al eeuwen gebruikt wordt. Het is een wit poeder, smaakt zoutig en is licht alkalisch. In Nederland maken we veel gebak met bakpoeder, maar in het buitenland wordt vaker baking soda gebruikt. Baking soda is een krachtig rijsmiddel (krachtiger dan bakpoeder) dat zorgt voor veel lucht in je gebak. Bakpoeder en baking soda zijn niet uitwisselbaar: een van de bestanddelen van bakpoeder is wel baking soda, maar aan bakpoeder wordt nog meer toegevoegd: meestal is dat wijnsteenzuur en een vulmiddel zoals maïzena. Wil je meer weten over de verschillen en overeenkomsten tussen bakpoeder en baking soda, kijk dan eens bij de Tip Rijsmiddelen.

Wondermiddel

Baking soda blijkt echter een regelrecht wondermiddel te zijn, niet alleen geschikt om mee te bakken, maar ook voor allerlei karweitjes in en om huis, voor je persoonlijke verzorging en voor je gezondheid. En de enorme bonus van baking soda: je kunt een hele rits schoonmaak- en verzorgingsmiddelen weggooien, het is milieuvriendelijk en het kost haast niets als je het bij een toko koopt. Ga je toevallig naar het buitenland, sla dan wat kiloverpakkingen in, want als je eenmaal in de gaten hebt hoe goed baking soda werkt, dan heb je echt geen zin meer in die hele reeks milieuvervuilende schoonmaakmiddelen die bij je thuis in het gootsteenkastje staat. Weet de winkelier niet precies wat je zoekt, probeer het dan eens met een van de andere namen waaronder baking soda verkocht wordt: natriumbicarbonaat, natriumwaterstof carbonaat, zuiveringszout, maagzout, baksoda, dubbelkoolzure soda of E500. Let op: verwar baking soda niet met gewone huishoudsoda (de kiloverpakkingen van Driehoek), want gewone soda kun je niet innemen, terwijl baking soda absoluut veilig is!

Op internet kun je ontzettend veel toepassingen van baking soda vinden. Ik heb er heel wat kunnen verzamelen, en ik heb er ook een aantal kunnen uitproberen. Tot nu toe bevalt het uitstekend!

Koken

Maak mooie luchtige omeletten door een halve theelepel per drie eieren toe te voegen.
Strooi een beetje over je tomaten zodat ze wat zoeter smaken.
Soms wordt bicarbonaat toegevoegd aan het kookwater van groenten om groenten zachter te maken.
In de Aziatische keuken gebruikt men bicarbonaat om vlees te malser te maken.

Geurvreter: overal verdwijnen ongewenste geurtjes

Zet een bakje met baking soda in de koelkast als er een verkeerd luchtje in hangt.
Strooi baking soda op de bodem van een vuilnisbak.
Strooi op een snijplank, schrob en spoel af.
Gooi een half kopje baking soda in de afvoer van badkamer of keuken.
Wat baking soda op de bodem van de wasmand zorgt ervoor dat hij niet muf gaat ruiken.
Strooi baking soda in de vaatwasser voor het wassen.
Strooi ruim over het tapijt of over de bekleding van meubels, laat het een nachtje liggen en zuig het ’s ochtends op.
Bestrooi de bodem van de kattenbak of de hondenmand.
Natte hond kan ook zo lekker ruiken. Bestrooi de hond met wat baking soda en borstel daarna de vacht schoon.
Strooi baking soda in (sport)schoenen die niet zo fris meer ruiken, laat een nacht staan, klopt uit en zuig ze met de stofzuiger schoon.
Was je groenten in een ‘sopje’ van water en zuiveringszout om restanten van bestrijdingsmiddelen te verwijderen.
Strooi baking soda op de bekleding in de auto en zuig het een paar uur later op.
Kamperen: na het kamperen bestrooi je je de kampeerspullen met baking soda voordat je ze opbergt om geurtjes te voorkomen.
Voorweken: kleding die stinkt kun je wassen of eerst laten voorweken in een ‘sopje’ van baking soda. Is natuurlijk helemaal leuk voor stinkende luiers.

Aga

Als het bovenblad van de Aga vies is, maak dan een dikke pasta van baking soda met water, doe dat op een spons en reinig het blad met cirkelende bewegingen. Daarna met schoon water afnemen. Niet op de binnenzijde van de kookplaatdeksel gebruiken, want soda reageert met aluminium.

Keuken

Thermosflessen reinigen: met wat heet water en baking soda: vlekken en geurtjes verdwijnen. Werkt natuurlijk ook bij koffie- en theepotten.
Aangekoekte pannen: even opkoken met water waarin wat baking soda zit. Voor de Aga: laat gewoon in de kookoven overnachten. Gebruik het niet voor aluminium pannen.
De schil van fruit schoonmaken: je kunt de schil van fruit schoonmaken (waslaagjes en/of bestrijdingsmiddelen) door een eetlepel baking soda in een kom water te doen. Spoel hier je ongeschilde fruit in schoon. Handig bijvoorbeeld als je de schil van citrusfruit voor in een gerecht nodig hebt.
Magnetronreiniger: doe wat baking soda op een schoon vochtig sponsje en reinig de magnetron aan buiten en binnenkant. Goed napoetsen met een vochtige doek zodat je baking soda ook weer verwijdert.
Afwas: voeg twee flinke eetlepels toe aan het gewone afwaswater met afwasmiddel als je een erg vette afwas hebt. Zo kun je ook je servies met hardnekkige vlekken laten voorweken, bijvoorbeeld als er thee- of koffieresten op zitten.
Glaswerk: wordt mooi schoon, gaat weer glanzen en de aanslag verdwijnt na het wassen in water waarin baking soda is opgelost.
Zilverpoets: meng 1 deel water met drie delen baking soda. Poets het zilver met een doek of spons. Daarna goed afspoelen en drogen.
Vloerreiniger: voor het verwijderen van vlekken en viezigheid van de vloer meng je een half kopje baking soda in een emmer warm water en reinig daarmee de vloer. Het helpt ook tegen de strepen die zwarte zolen en gymschoenen achterlaten. Nareinigen met schoon water. Let op: niet geschikt voor vloeren die in de was staan!
Wasmiddelversterker: vervang de helft van het reguliere wasmiddel door een half kopje baking soda. De kleren worden schoner, frisser en helderder.
Vlekkenmiddel: smeer een pasta van baking soda met water op de vlek, laat even weken en was vervolgens zoals gewoonlijk.
Kammen en borstels: leg ze in een sopje van baking soda en borstel ze schoon.
Autoshampoo: los een kwart kopje baking soda op in een liter warm water en gebruik een zachte doek of spons om hiermee alle onderdelen van de auto te reinigen. Je hoeft niet bang te zijn voor krassen. Strooi wat baking soda op een vochtige spons voor hardnekkiger vlekken.
Matrasverfrisser: bestrooi, als het beddengoed in de was gaat, het matras met een dunne laag baking soda en laat het zo een paar uur liggen. Daarna kun je het met een stofzuiger verwijderen.
WC-reiniger: strooi een kopje baking soda in het toilet en giet daaroverheen 1 kopje azijn. Laat het 10 minuten bruisen en maak het toilet dan met een borstel schoon. Wel goed ventileren!
Luchtverfrisser: houd de kamer fris met een bakje baking soda met potpourri.
Ontstopper: voorkom het verstoppen van de afvoer door er wekelijks vier eetlepels baking soda in the gooien. Doorspoelen met heet water.
Tegen grauwsluier: witte textiel die er wat grauw uitziet wordt weer stralend door te laten weken met baking soda of door baking soda toe te voegen aan het normale wasmiddel in de wasmachine. Wil je iets met bleekmiddel laten bleken, dan versterkt baking soda de werking van het bleekmiddel.
Stofzuigen: een beetje baking soda in de stofzuigerzak doet wonderen voor de geur die je stofzuiger verspreidt. Gewoon wat van het poeder opzuigen.
Bloemen: blijven langer mooi met een theelepel bicarbonaat in het water.
Asbakken: strooi wat baking soda in de asbak om de stank te verwijderen en smeulende resten te doven.
Schuur/polijstmiddel: voor zo’n beetje elk schoonmaakklusje. Poetst en haalt luchtjes weg tegelijkertijd. Voeg azijn toe voor extra schoonmaakkracht!
Brandblusser: bij beginnende vetbranden (bijvoorbeeld frituurpan) helpt het als handen vol baking soda aan de voet van de brand worden gegooid.
Mieren: strooi een ononderbroken lijn baking soda om mieren te weren.
Gladheid: strooi baking soda op de stoep. Het is minder agressief dan zout.
Allesreiniger: maak ‘m zelf! Het recept: 250 ml lauw water, 1 theelepel zuiveringszout, 1 theelepel groene zeep, citroensap. Goed voor alle schoonmaakklussen!
Tegen vergelen: bij vergeling van witte kunststoffen meubels: keukendeurtjes, pianotoetsen, boekenplanken etc. Was ze af met een sodasopje.
Ontstopper: baking soda samen met azijn: de beste en natuurlijkste ontstopper.

Baking soda voor de gezondheid

Maagzuurremmer: (baking soda is ook te koop onder de naam maagzout of zuiveringszout): los een halve theelepel baking soda op in een half glas water en neem dit iedere twee uur. Rennies hebben bijwerkingen, baking soda niet. Zie ook de aanwijzingen op de verpakking.
Anti-jeuk: gestoken door een insect? Meng baking soda met water tot een zalf en wrijf dit over de steek om de jeuk te verminderen. Als je last hebt van een jeukende huid kun je baking soda na het baden op een handdoekdroge huid wrijven. Het kan dus ook helpen bij psoriasis en eczeem, en het kan verlichting geven bij waterpokken.
Tegen misselijkheid: los een halve eetlepel baking soda op in een kopje warm water en drink dit. Niet geschikt voor zwangeren door het hoge zoutgehalte!
Aftersun: een verbrande huid wordt verzacht door de huid te bevochtigen met een plantenspuit, gevuld met koud water en twee eetlepels baking soda.
Tegen droge ellebogen: meng het sap van een citroen met wat baking soda tot een pasta. Wrijf het op de ellebogen en laat het een kwartiertje intrekken. Verwijder met water en behandel de ellebogen na met vaseline.
Tegen wratten: strooi een dikke laag baking soda op de wrat en druppel er wat azijn op. Doe dit ’s ochtends en ’s avonds tot de wrat verdwenen is.
Tegen kiespijn: dip een natgemaakt wattenstaafje in de baking soda en wrijf over de pijnlijke tand en tandvlees, totdat de pijn wat wegtrekt.
Tegen keelpijn: verzacht de keel door te gorgelen met een mix van een halve theelepel baking soda, een halve theelepel zout en een halve kopje warm water.
Bij luieruitslag: het helpt bij luieruitslag van je baby als je de baba baadt in water waarin baking soda is opgelost.
Bij jicht: klachten die door verzuring van het lichaam ontstaan, kunnen gebaat zijn bij een inname van water met wat baking soda.
Neusdruppels: een oplossing van water met bicarbonaat ook als neusdruppels kun je gebruiken bij een verstopte neus.
Mondwater: meng een theelepel baking soda in een half glas water, spoel en spuug uit. De geuren worden niet gemaskeerd, maar geneutraliseerd. Het helpt ook tegen aften en het doodt de bacteriën. Waarschijnlijk krijg je even daarna een droge mond. Spoel je mond dan nog even met schoon water.
Handzeep: je handen worden schoon en zacht als je 3 delen baking soda mengt met 1 deel water of zachte vloeibare zeep en daarmee je handen wast.
Deodorant: wrijf wat baking soda onder je armen om geuren te neutraliseren. Het neemt niet het zweten weg, wel de vervelende geur.
Gezichts- en lichaamsscrub: meng 3 eetlepels baking soda met 1 eetlepel water. Wrijf het zachtjes met cirkelvormige bewegingen over de huid om dode huidcellen te verwijderen. Afspoelen met water. Voor iedere dag. Ook voor het verminderen van mee-eters.
Voetenbadje: los 3 eetlepels baking soda op in een bak met warm water en laat je voeten een tijdje weken.
Badzout: strooi een kopje (of twee) baking soda in bad voor een zachte huid.
Shampoo I: doe wat baking soda in je hand, samen met je reguliere shampoo en was daarmee je haar. De baking soda verwijdert alle resten van stylingproducten.
Shampoo II: meng een eetlepel zuiveringszout met 1 of twee kopjes warm water. Maak je haar nat en masseer één minuut de mix van water en zuiveringszout in je haar. Spoel het daarna uit. Spoel je haar daarna met appelciderazijn. Je kunt het in je haar laten of uitspoelen; het hoeft er niet per se uit, maar het azijn ruikt sterk. Het azijn sluit de schubben van je haar waardoor je haar meer zal glanzen en zachter aanvoelt. Het heeft ook een zuiverende werking.
Tandpasta en tandenbleker: Doop een zachte natgemaakte tandenborstel in het poeder van de baksodanen poetsen maar. Het reinigt je tanden en tandvlees en heeft een heeft een licht schurende werking, dus het bleekt ook wat, net als whitening tandpasta’s (Paradontax bevat ook baking soda). Gebruik niet meer dan een mespuntje. Vind je het niet lekker smaken, combineer het dan met tandpasta. Gebruik het niet te lang achter elkaar, want het schuurt, dus het kan ook wat van je glazuur schuren. Pas deze methode niet toe als je een beugel hebt, want de baking soda kan de lijm van de beugel aantasten. een sopje van water met baking soda reinigt ook de tandenborstel of kunstgebit.

Chocolade-walnootkoekjes met baking soda

Op het pakje baking soda van Arms & Hammer staat een recept voor koekjes, uiteraard met baking soda gemaakt. Een lekker, luchtig koekje, maar een beetje lastig te maken omdat alle gewichtsaanduidingen er in de Amerikaanse cupmaten op staan. Ik heb het recept vernederlandst en ook een beetje aangepast en het is een erg lekker koekje geworden. Let wel op, want dit zijn Amerikaanse hoeveelheden; je weet dat Amerikanen niet van kleine porties houden, dus dit is genoeg voor vier bakplaten!

340 gram bloem
1 theelepel baking soda
1 theelepel zout
225 gram zachte boter
175 gram suiker
175 gram bruine suiker
1 theelepel puur vanille-extract
2 eieren
200 gram chocolade, klein gehakt
200 gram walnoten, klein gehakt

Zeef de bloem samen met de baking soda en het zout. Mix de boter, suiker, bruine suiker en vanille-extract tot een romige massa. Voeg de eieren toe en klop ze even mee. Voeg de bloem geleidelijk toe en klop ook die door het mengsel. Roer als laatste de chocolade en de nootjes erdoor. Leg hoopjes beslag ter grootte van een walnoot op een met Bake-O-Glide beklede bakplaat, steeds met aardig wat tussenruimte, want ze lopen nog uit (ik gebruik daarvoor een klein model ijsknijper, dat gaat sneller en gemakkelijker). Er passen ongeveer 20 koekjes op de plaat.

Bak ongeveer 10 minuten op het rooster op de bodem van de braadoven of in een voorverwarmde oven van 190 °C (heteluchtoven 170 °C). Halverwege de baktijd de bakplaat keren.
Laat de koekjes op een rooster afkoelen en bewaar ze in een goed sluitende trommel.

Winkelwagen

Tips